Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na Göre Çeşitli Kurslar Hangileridir?

5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 2. maddesi, kanun kapsamındaki kurum türlerini tanımlamaktadır. Bu maddenin (g) bendi, “çeşitli kurslar”ı düzenlemektedir. 1/3/2014 tarihli ve 6528 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle bu tanım güncellenmiş ve bu kurumların faaliyet alanı netleştirilmiştir.

Tanım ve Hukuki Dayanak

Kanunun 2. maddesine göre çeşitli kurslar; kişilerin sosyal, sanatsal, sportif, kültürel ve mesleki alanlarda bilgi, beceri, dil, yetenek ve deneyimlerini geliştirmek, isteklerine göre serbest zamanlarını değerlendirmek amacıyla faaliyet gösteren özel öğretim kurumlarıdır.

Bu tanımın merkezinde, örgün eğitimin dışında kalan ve bireylere çeşitli ilgi alanlarında kendilerini geliştirme fırsatı sunan bir yapı olduğu görülmektedir. Önemli bir ayrım olarak, bu kurslar örgün eğitim programlarının (ilköğretim, ortaöğretim) bir parçası veya alternatifi değildir. Aksine, bireylere okul dışındaki zamanlarında kişisel ve mesleki gelişim imkanı tanıyan kuruluşlardır.

Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na Göre Çeşitli Kurslar 

Çeşitli kurslar, kanunda belirtildiği üzere beş temel alanda faaliyet göstermektedir:

1. Sosyal ve Kişisel Gelişim: Bireylerin toplum içindeki iletişimlerini güçlendirmeye, kişisel farkındalıklarını artırmaya ve sosyal beceriler kazanmalarına yönelik kursları kapsar. Örnek olarak, iletişim becerileri, diksiyon, kişisel imaj danışmanlığı, liderlik eğitimleri veya halkla ilişkiler kursları verilebilir.

2. Sanatsal Gelişim: Bu kurslar, bireylerin sanatsal yeteneklerini keşfetmelerini ve geliştirmelerini amaçlar. Resim, heykel, seramik, ebru, müzik (enstrüman çalma, şan), tiyatro, drama, fotoğrafçılık, sinema ve grafik tasarım gibi birçok dalda eğitim veren kurslar bu kapsamdadır.

3. Sportif Gelişim: Fiziksel aktivite ve spor yoluyla bireylerin sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazanması, motor becerilerinin geliştirilmesi ve belirli spor dallarında eğitim alması hedeflenir. Yüzme, jimnastik, tenis, basketbol, futbol, masa tenisi, savunma sporları (judo, karate, tekvando), fitness ve pilates gibi kurslar bu gruba girer.

4. Kültürel Gelişim: Kültürel değerlerin aktarılması, farklı kültürlerin tanıtılması ve bireylerin kültürel birikimlerini artırmaya yönelik kurslardır. Örnek olarak, yemek yapma kursları (Türk mutfağı, dünya mutfakları), halk oyunları, el sanatları, hat sanatı, kaligrafi veya yerli ve yabancı dilde kitap kulüpleri gösterilebilir.

5. Mesleki Gelişim ve Dil Eğitimi: Bu alan, bireylerin mevcut mesleklerinde kendilerini geliştirmelerine veya yeni bir mesleki beceri edinmelerine olanak tanır. Ayrıca, dil öğrenmeyi de kapsar. Bilgisayar programlama, web tasarım, muhasebe, daktilografi, hızlı okuma, kişisel gelişim seminerleri, yabancı dil kursları (İngilizce, Almanca, Arapça, İspanyolca vb.) ve diksiyon kursları bu kategoride değerlendirilir. Ancak, kanunla ayrıca tanımlanan “özel öğretim kursları” (üniversite giriş sınavlarına hazırlık gibi) veya “motorlu taşıt sürücüleri kursları” gibi özel statüdeki kurumlar bu kapsamın dışındadır.

Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na göre “çeşitli kurslar”, bireylerin boş zamanlarını verimli bir şekilde değerlendirerek kendilerini çok yönlü olarak geliştirebilmeleri için kritik bir işlev görmektedir. Bu kurumlar, formel eğitimin sağlayamadığı veya sınırlı kaldığı sosyal, sanatsal, sportif, kültürel ve mesleki alanlarda, toplumun yaşam boyu öğrenme ihtiyacını karşılayan esnek ve çeşitlendirilmiş bir yapı sunmaktadır. Faaliyete geçebilmeleri için MEB’den “kurum açma izni” almaları zorunludur ve MEB denetimi altında eğitim-öğretim faaliyetlerini sürdürürler.