Öğretmenlikte Hizmet Puanı Nedir Nasıl Hesaplanır?

Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun 17. Maddesi ile düzenlenen Hizmet Puanının ne olduğunu ve nasıl hesaplandığını aşağıda detaylı bir şekilde açıklıyoruz.

Hizmet Puanı Nedir?

Hizmet puanı, öğretmen ve yöneticilerin görev yaptıkları yerlerin zorluk derecesine göre kazandıkları, yer değiştirme (tayin) atamalarında kullanılan bir puandır. Temel amacı, zor ve dezavantajlı koşullara sahip okullarda görev yapan eğitim çalışanlarını ödüllendirmek ve bu okullara yapılacak istekli atamaları teşvik etmektir.

Kısacası, hizmet puanı bir kıdem veya başarı puanı değil, bir görev yeri puanıdır.

Hizmet Puanı Nasıl Hesaplanır? (Kanuni Çerçeve)

Kanunun 17. maddesi, hesaplamanın genel çerçevesini çizer ancak detayları yönetmeliğe bırakır. İşte maddeye dayalı hesaplama mantığı:

MADDE 17 – (1) 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (A) fıkrası kapsamında görev yapan öğretmen ve yöneticilere, görev yerlerinin;

Coğrafi durumu,

Ekonomik ve sosyal yönden gelişmişlik düzeyi,

Görev yaptığı eğitim kurumunun özellikleri,

Ulaşım şartları

ile hizmet gereklerinin karşılanması hususları

göz önünde bulundurularak görev yaptıkları her takvim yılı karşılığında hizmet puanı verilir.

(2) Hizmet puanına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Hesaplama Mantığı ve Temel İlkeler

1. Yıllık Kazanım: Hizmet puanı, her tam takvim yılı (1 Ocak – 31 Aralık) görev yapılan okulun özelliklerine göre kazanılır. Bir yıldan az süreler için orantısal hesaplama yapılıp yapılmayacağı yönetmelikle belirlenecektir.

2. Okul Bazlı ve Kişiye Özel: Puan, görev yapılan okulun statüsüne bağlıdır. Aynı okulda görev yapan tüm öğretmenler aynı puanı kazanır. Ancak toplam hizmet puanı, bir öğretmenin kariyeri boyunca farklı okullarda kazandığı puanların toplamıdır, bu nedenle kişiseldir.

3. Dezavantaj = Puan: Bir okul ne kadar zor koşullara sahipse, orada görev yapan öğretmene verilecek yıllık hizmet puanı o kadar yüksek olacaktır.

Yüksek Puanlı Okullar: Ulaşımı zor, sosyo-ekonomik düzeyi düşük, doğu ve güneydoğu bölgelerindeki küçük yerleşim yerlerindeki okullar.

Düşük Puanlı/Düşük Puan Vermeyen Okullar: Büyük şehir merkezlerindeki, ulaşımı ve hizmete erişimi kolay okullar. Bu okullar için hizmet puanı çok düşük olabilir veya hiç verilmeyebilir.

1. Kümülatif (Birikimli) Sistem: Bir öğretmen, meslek hayatı boyunca farklı okullarda kazandığı tüm hizmet puanlarını toplar. Bu toplam puan, onun yer değiştirme başvurularındaki “hizmet puanı üstünlüğü”nü belirler.

Hangi Durumlarda Kullanılır? (Pratikteki Yeri)

Hizmet puanı, özellikle Kanun’un 18. Maddesi kapsamındaki şu durumlarda belirleyici role sahiptir:

İsteğe Bağlı Yer Değiştirme: Öğretmenlerin tercih ettikleri başka bir okula tayin istemelerinde.

Mazerete Bağlı Yer Değiştirme: Sağlık ve can güvenliği dışındaki mazeretlerle (aile birliği gibi) yapılan tayinlerde.

Yerleştirme: Tercihlerine yerleşemeyen veya norm fazlası durumuna düşen öğretmenlerin, boş kadrolara Bakanlıkça yapılacak atamalarında.

Kritik Not: Sağlık ve can güvenliği mazeretlerinde hizmet puanına bakılmaksızın yıl içinde yer değiştirme imkanı vardır. Ancak diğer tüm mazeret ve istekli tayinlerde, hizmet puanı yüksek olan öğretmen öncelik kazanır.

Özet Tablo: Hizmet Puanının Özellikleri

Sonuç: Hizmet puanı, öğretmenlerin kariyer planlamasını doğrudan etkileyen yeni ve kritik bir unsurdur. Öğretmenlerin, görev yaptıkları okulların bu puanını dikkate alarak mesleki kariyerlerini planlamaları büyük önem taşımaktadır. Kesin puanlar, puan tabloları ve hesaplama detayları için Milli Eğitim Bakanlığı’nın yayınlayacağı yönetmeliği takip etmek gerekecektir.