2025 Gelişim Raporu Öğretmen Bilgilendirme Kılavuzu Metni

Giriş

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli (TYMM) kapsamında güncellenen öğretim programları, beceri temelli bir yapı üzerine şekillenmiştir. Beceri temelli bu yapı, alan becerileri, kavramsal beceriler ve sosyal-duygusal öğrenme becerileri gibi birçok bileşeni içermektedir. Bu bileşenlerin öğrenme-öğretme süreçlerinde uygulanması, öğrenciler tarafından ne ölçüde edinildiğinin belirlenmesi ve somut bir şekilde öğrenci ve velilere sunulması, öğretim programlarının işlevsel bir şekilde uygulanması açısından oldukça önemlidir.

Bu kapsamda TYMM doğrultusunda yapılan ders kitabı çalışmaları, öğretmen/yönetici hizmet içi eğitimleri ve veli bilgilendirme çalışmalarının devamı olarak ilkokul 1. sınıf karnelerinde “beceri” ve “gelişim odaklı” bir anlayış hayata geçirilmiştir. Bu anlayış, aynı zamanda Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği doğrultusunda, ilkokullarda öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimine dayalı olarak değerlendirilmesiyle ilgili düzenlemelerin doğru şekilde uygulanması açısından kritik bir öneme sahiptir.

Mevcut karne uygulamasında derslere yönelik sonuçlar hakkında bilgi veren ancak öğrencilerin süreç içerisindeki gelişimlerine dair bilgileri içermeyen anlayış, yerini dönemsel olarak öğrencilerin gelişimlerini, derslere göre belirlenen ölçütleri ve sosyal-duygusal öğrenme becerilerini de içerecek gelişim raporuna bırakacaktır.

Söz konusu gelişim raporunun hazırlık sürecine, beceri temelli öğretim programlarına sahip ülkelerin eğitim sistemleri ve karneleri incelenerek başlanmıştır. Ardından, öğretim programlarının güncellenmesinde görev alan akademisyenler ve öğretmenlerle yapılan toplantılar sonucu, öğrenme-öğretme sürecinin ayrıntılı olarak değerlendirilebilmesi için rubrik ve dereceli puanlama anahtarları hazırlanmıştır. Öğrenme çıktıları, süreç bileşenleri, kazanımlara ve sosyal-duygusal öğrenme becerilerine dair gelişimsel ölçütler dizisini içeren bu ölçme araçları, e-Okul sistemine entegre edilmiştir.

e-Okul üzerinden erişime açılan gelişim raporları için uygulama ekranları sade ve anlaşılır şekilde kurgulanmıştır. Böylece velilere, öğretmenlerin değerlendirme süreçlerinde dikkate alacakları gelişimsel ölçütler ve çocukların bu ölçütler üzerinden kaydettikleri ilerlemeler hakkında somut bir şekilde rehberlik sağlanacaktır.

Derslerin Değerlendirilmesi

2024-2025 eğitim öğretim yılından itibaren Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde hazırlanmış olan öğretim programlarının uygulanmasına 1, 5 ve 9. sınıflardan başlanarak kademeli olarak geçilmiştir. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne göre hazırlanmış tüm öğretim programları, “beceri örgüsü” temelli hazırlanmıştır. Bu kapsamda, her dersin hem aynı sınıf düzeyinde hem de aynı dersin farklı sınıf düzeylerinde bütünlük ve süreklilik arz etmesi amaçlanmıştır. Bunun yanı sıra farklı derslerle konu/içerik bakımından örtüşmemesi de önemlidir.

Bu doğrultuda, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne göre yapılacak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında da değişiklik yapılması gereği ortaya çıkmıştır. Buna göre, ilkokul birinci sınıf düzeyinden itibaren, derse özgü beceri gelişimlerinin izlenerek değerlendirilmesi anlayışına dayalı yeni bir değerlendirme uygulaması benimsenmiştir.

İlkokul 1. sınıfta yer alan:

• Türkçe,
• Matematik,
• Hayat Bilgisi,
• Görsel Sanatlar,
• Müzik,
• Beden Eğitimi ve Oyun

derslerinde, bu derslerin özelliğine göre tema ya da öğrenme alanları biçiminde tanımlanmış bir ölçme-değerlendirme yapısı oluşturulmuştur. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde Türkçe, matematik ve hayat bilgisi derslerinin öğretim programları hazırlanmıştır. Görsel sanatlar, müzik ile beden eğitimi ve oyun derslerinin program güncelleme çalışmaları devam etmektedir. Bu nedenle öğrenme çıktılarında, süreç bileşenlerinde ve kazanımlarda yapısal farklılıklar mevcuttur. Ancak bu farklılıklar, ölçme ve değerlendirme sürecinde herhangi bir değişiklik oluşturmamaktadır.

Bu kapsamda öğretmenden, öğrencinin ders sırasındaki performansını belirlenen ölçütlere göre değerlendirmesi beklenir. Bu değerlendirme yaklaşımında, her bir ders için beceri ya da kazanıma karşılık gelen ve öğrenci performansını tanımlayan bir dörtlü ölçüt yapısı yer almaktadır. Bu yapı, öğrencinin performansını “geliştirilmeli, yeterli, iyi ve çok iyi” şeklinde tanımlayan ifadeler içermektedir.

Değerlendirme sırasında öğretmenlerin, öğrenciye dair elde edilen bilgi, bulgu, gözlem, belge vb. kanıtlara dayalı olarak, ölçütlere uygun ifadeleri işaretlemesi gerekmektedir. İlgili tema ya da öğrenme alanı altındaki tüm ifadeler işaretlendiğinde, o tema ya da öğrenme alanıyla ilgili değerlendirme işlemi tamamlanmış olacaktır. Bu işlem sınıftaki tüm öğrenciler için yapılmalıdır.

Sistem, her bir ders kapsamında yer alan tema veya öğrenme alanlarına yapılan işaretlemeleri dikkate alarak, ilgili dersin tema veya öğrenme alanına ilişkin öğrenci performansını hesaplamaktadır. Bu hesaplama sonucunda, her bir dersin ilgili teması veya öğrenme alanına dair öğrencinin ortalama puanı elde edilmekte ve öğrencinin sonuç değerlendirmesine ulaşılmaktadır.

Yapılan değerlendirmelerin, öğrencinin gelişimini doğru bir şekilde yansıtabilmesi için nesnel ve kanıta dayalı olması son derece önemlidir.

SOSYAL DUYGUSAL ÖĞRENME BECERİLERİ VE BU BECERİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu kılavuzda, ilkokul için hazırlanmış sosyal duygusal gelişim temelli karnelerde yer alan boyutlar ve bu boyutlara ilişkin davranış göstergeleri örnekleriyle birlikte yer almaktadır. Bu kılavuzla, gelişim raporlarında yer alan her bir göstergenin detaylı tanımı ve açıklamasının anlaşılırlığı artırılması hedeflenmiştir. Öğretmenler, sorumlu oldukları sınıftaki her bir öğrenci için gelişim raporlarında yer alan göstergeleri objektif bir biçimde değerlendirerek, başta öğrencinin gelişiminin sağlıklı bir şekilde desteklenmesine, eğitim öğretim faaliyetlerinden etkin bir biçimde yararlanmasına ve olumlu ilişkiler kurabilmesine katkı sağlayacaktır.

İlkokul gelişim raporlarında yer alan sosyal duygusal öğrenme becerilerinin boyutları, öğrencilerin bireysel ve sosyal becerilerini değerlendirme sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu boyutlar; öğrencilerin kendilerini tanıma, duygularını düzenleme, ilişkiler kurma, sosyal farkındalık geliştirme ve sorumlu kararlar verme gibi temel sosyal duygusal becerilerdeki ilerlemelerini gözlemlemek ve desteklemek amacıyla yapılandırılmıştır. Her bir boyut, öğrencilerin günlük yaşamda ve öğrenme süreçlerinde daha bilinçli, duyarlı ve etkili bireyler olmalarına katkı sağlamaktadır. Burada göstergeler için sunulan örnekler, öğretmenlerin bu göstergeleri daha iyi anlayabilmeleri ve somutlaştırabilmeleri için fikir vermek amacıyla hazırlanmış olup bu örneklerle sınırlı değildir. Bu çalışmada, ilkokul karnesindeki sosyal duygusal öğrenme becerilerinin boyutlarının her biri detaylı bir şekilde ele alınmış, bu boyutlara ilişkin davranış göstergeleri açıklanmış ve öğretmenlerin bu göstergeleri nasıl gözlemleyebileceği konusunda örnekler sunulmuştur.

Kendini Tanıma Becerisi ve Kendine Uyarlama Becerisi

Kendini tanıma/öz farkındalık, öğrencinin kendisiyle ilgili bilgiyi ve bu bilginin farkında olma sürecini kapsayan bir beceridir. Bu beceri, öğrencinin sosyal, duygusal veya öğrenme süreçlerindeki ihtiyaçlarını tanımlayabilmesini, duygularını ve düşüncelerini açık bir şekilde ifade edebilmesini, ilgi alanlarını, yeteneklerini ve kişilik özelliklerini tanıyabilmesini, ayrıca güçlü yönlerinin farkında olmasını içerir. Kendini tanıma, bireyin kendi iç dünyasını anlama ve değerlendirme sürecini geliştirir, böylece kendini daha iyi yönetebilme ve kişisel hedeflerini gerçekleştirebilme yetisini güçlendirir. Kendini uyarlama becerisi, bireyin duygu, düşünce ve davranışlarını dönüştürüp geliştirebilmesi, kendini izleme ve değerlendirme süreçlerinde bir nevi geri bildirim vererek kendi davranış ve deneyimleri hakkında değerlendirmeler yapması ve bu değerlendirmelere dayalı tepkiler oluşturmasıdır.

Göstergelerin Açıklamaları ve Örneklendirmeleri

1. İhtiyaçlarını (sosyal, duygusal veya akademik) tanımlar.
   Bu gösterge, öğrencinin sosyal çevresinde öğrenme ihtiyaçlarını fark edebilmesini ifade eder. Örneğin, öğrenci, grup çalışmalarında kendini yalnız hissettiğini ve daha aktif katılım sağlamak istediğini belirtebilir ya da bu konuda desteğe ihtiyaç duyduğunu ifade edebilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içi etkinliklerde hangi noktalarda zorlandığını veya destek ihtiyacı hissettiğini belirten ifadelerini gözlemleyebilir.
2. Tüm duygularını tanıyarak rahatlıkla ifade eder.
   Bu gösterge, öğrencinin hem olumlu hem de olumsuz duygularını tanıyıp bu duyguları uygun bir şekilde ifade edebilmesi anlamına gelir. Örneğin, öğrenci, bir projede başarılı olduğunda yaşadığı mutluluğu veya bir tartışma sırasında hissettiği hayal kırıklığını ifade edebilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içinde duygularını sözel ya da bedensel ifadelerle paylaşmasını ve bu duygularla başa çıkma stratejileri geliştirmesini gözlemleyebilir.
3. Düşüncelerini rahatlıkla ifade eder.
   Bu gösterge, öğrencinin kendi düşüncelerini açık ve anlaşılır bir şekilde ifade edebilmesi anlamına gelir. Örneğin, öğrenci, bir sınıf tartışmasında kendi görüşlerini özgüvenle paylaşabilir veya bir problem çözme sürecinde kendi önerilerini sunabilir. Öğretmenler, öğrencinin düşüncelerini çekinmeden başkalarına aktarabilme yeteneğini gözlemleyebilir.
4. Kişisel özelliklerinin (ilgileri, yetenekleri, kişilik özellikleri vb.) farkındadır.
   Bu gösterge, öğrencinin hangi konulara ilgi duyduğunu, hangi yeteneklere sahip olduğunu ve kişilik özelliklerinin neler olduğunu bilmesi anlamına gelir. Örneğin, bir öğrenci, müzikle ilgilendiğini ve müzik derslerinde daha aktif olmayı tercih ettiğini belirtirken, bir başka öğrenci matematik derslerinde zorlandığını belirtebilir. Öğretmenler, öğrencilerinin hangi etkinliklere daha çok ilgi gösterdiğini veya hangi alanlarda kendilerini geliştirmeyi amaçladığını gözlemleyebilir.
5. Güçlü yönlerinin farkındadır.
   Bu gösterge, öğrencinin hangi alanlarda yetkin olduğunu ve bu yetkinliklerini nasıl geliştirebileceğini bilmesi anlamına gelir. Örneğin, bir öğrenci resim yapmada çok yetenekli olduğunu fark edebilir ve bu konuda daha fazla etkinlik yapmak istediğini söyleyebilir. Öğretmenler, öğrencinin güçlü yönlerini sınıf ve okul içi görevlerde öne çıkararak kendine olan öz güven gelişimini gözlemleyebilir.

Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme Becerisi) ve Uyum Becerisi

Kendini düzenleme ve uyum becerisi, öğrencinin duygularını, düşüncelerini ve davranışlarını kontrol altında tutarak, sosyal ve durumsal bağlamlara uygun şekilde ifade edebilmesi, yoğun duygularla başa çıkabilmesi, öğrenmeye yönelik istekliliğini sürdürmesi, verilen görevleri zamanında tamamlaması ve karşılaştığı zorlukların üstesinden gelebilmesi anlamına gelir. Bu beceri, öğrencinin kendini yönetebilme yeteneğinin temel bir göstergesidir ve öğrenme sürecinde önemli bir rol oynar.

Göstergelerin Açıklamaları ve Örneklendirmeleri

1. Duygularını durumsal bağlama uygun biçimde ifade eder.
   Bu gösterge, öğrencinin duygularını, içinde bulunduğu duruma ve sosyal ortama uygun bir şekilde ifade etmesi anlamına gelir. Örneğin, bir öğrenci teneffüs sırasında çok neşeli hissedebilir, ancak ders sırasında sessiz kalması beklenir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içinde sevincini ya da üzüntüsünü uygun zaman ve yerde ifade etme becerisini gözlemleyebilirler.
2. Yoğun duygular (coşku, heyecan, öfke, hayal kırıklığı vb.) yaşadığında kendisini düzenler.
   Bu gösterge, öğrencinin yoğun duygular yaşadığında bu duyguları kontrol edebilmesi ve dengede tutabilmesi anlamına gelir. Örneğin, bir öğrenci çok heyecanlandığında bunu kontrol altına alarak ders boyunca sakin kalabilir. Aynı şekilde, bir oyunda kaybettiğinde öfkesini kontrol edip arkadaşlarına karşı olumsuz bir tepki vermek yerine, durumu kabullenip oyuna devam edebilir. Öğretmenler, öğrencinin duygusal iniş çıkışlarda sakinleşmek için nefes alıp verme gibi stratejiler kullanmasını veya yardım istemesini gözlemleyebilir.
3. Öğrenmeye isteklidir:
   Bu gösterge, öğrencinin yeni şeyler öğrenmeye istekli olması ve meraklı davranması anlamına gelir. Örneğin, öğrenci ders sırasında veya sonrasında merak ettiği bir konuyu araştırmak isteyebilir, öğretmene sorular sorarak konuyu daha iyi anlamaya çalışabilir ya da öğretmenden ek kaynaklar talep edebilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf etkinliklerine katılma, sorular sorma ve yeni bilgiler öğrenme konusunda hevesli davranışlarını gözlemleyebilir.
4. Verilen görevi belirlenen sürede tamamlar:
   Bu gösterge, öğrencinin verilen görevleri zamanında ve belirlenen süre içinde tamamlayabilmesi anlamına gelir. Örneğin, bir öğrencinin öğretmenin verdiği ödevi zamanında teslim edebilmesi veya sınıf içinde verilen bir etkinliği belirtilen sürede bitirebilmesi buna örnek gösterilebilir. Öğretmenler, ders sırasında veya ev ödevlerinin tamamlanması sürecinde öğrencinin süre yönetimi becerilerini gözlemleyebilir.
5. Akademik zorluklarla karşılaştığında çözüm yolları arar:
   Bu gösterge, öğrencinin karşılaştığı zorluklarla başa çıkmaya çalışması ve bu süreçte pes etmemesi anlamına gelir. Örneğin, bir öğrenci zor bir durumla (sosyal, duygusal veya akademik) karşılaştığında hemen pes etmek yerine, sorunu çözmek için farklı yöntemler deneyebilir. Öğretmenler, öğrencinin bir zorlukla karşılaştığında çözüm odaklı davranışlarını ve problemleri aşmak için gösterdiği çabayı gözlemleyebilir.
6. Sosyal yaşamında zorluklarla karşılaştığında uygun baş etme yöntemlerini kullanır:
   Bu gösterge, öğrencinin sosyal yaşamında karşılaştığı zorluklarla uygun yöntemlerle başa çıkmaya çalışmasını ifade eder. Örneğin, olumsuz bir durumla karşılaşan öğrencinin sosyal destek araması, kendini sakinleştirmesi gibi yöntemler “uygun” baş etme yöntemleri arasında yer alır. Buna karşın sosyal yaşamındaki zorluklar karşısında kavga etmesi, kendine ve çevresine zarar vermesi, sosyal ortamlardan tamamen geri çekilerek içe kapanması “uygun olmayan” baş etme yöntemleri arasında yer alır.

İletişim Becerisi ve İş Birliği Becerisi

İletişim ve iş birliği becerileri, öğrencinin sosyal etkileşimlerde sağlıklı ve olumlu ilişkiler kurabilme kapasite sini gösterir. Bu beceriler, öğrencinin akranlarıyla iş birliği yapabilmesi, sınırlarını koruyarak istemediği durumlarda hayır diyebilmesi, gerektiğinde yardım istemesi ve ilişkilerde yaşadığı sorunları çözmeye yönelik çaba göstermesi gibi önemli yetkinlikleri içerir. Bu becerilerin geliştirilmesi, öğrencinin hem sınıf ortamında hem desosyal yaşamında etkili ve uyumlu ilişkiler kurmasına yardımcı olur.

Göstergelerin Açıklamaları ve Örneklendirmeleri

1. Başkaları ile olumlu ilişkiler kurar. Bu gösterge, öğrencinin akranları ve öğretmenleri ile sağlıklı ve destekleyici ilişkiler kurabilmesi anlamına gelir. Örneğin, bir öğrenci, sınıf arkadaşlarına yardım etmeye istekli olabilir ya da oyun sırasında arkadaşlarına karşı saygılı davranarak olumlu bir ilişki ortamı oluşturabilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf arkadaşlarıyla iyi geçinmesini, çatışmalardan kaçınmasını ve sınıf içindeki grup etkinliklerinde uyumlu olmasını gözlemleyebilir.

2. Akranlarıyla iş birliği yapar. Bu gösterge, öğrencinin grup çalışmaları ve sınıf etkinlikleri sırasındaakranlarıyla birlikte çalışabilme yeteneğini ifade eder. Örneğin, bir grup çalışması yaparken, öğrencigörevlerini diğer grup üyeleriyle paylaşarak ve onların görüşlerine değer vererek iş birliği yapabilir.Öğretmenler, öğrencinin sınıf içi grup çalışmalarında sorumluluk almasını, diğer öğrencilerle iş birliğiiçinde çalışmasını ve ortak bir hedefe ulaşmak için çaba göstermesini gözlemleyebilir.

3. İstemediği ya da rahatsız olduğu durumlarda hayır diyebilir. Bu gösterge, öğrencinin kendisinirahatsız eden veya istemediği bir durumda başkalarına karşı sınırlarını belirleyebilme ve hayır diye
bilmesini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, arkadaşının onu istemediği bir şeye zorlaması durumundaarkadaşını nazikçe reddedebilir veya ihtiyaç duyduğunda bu durumu öğretmenine bildirebilir. Öğretmenler, öğrencinin herhangi bir olumsuz durum karşısında kendisini korumasını ve öğrencinin butür durumları uygun şekilde yönetmesini gözlemleyebilir.

4. İhtiyacı olduğunda yardım isteyebilir. Bu gösterge, öğrencinin zorlandığı veya yardıma ihtiyaç duyduğu durumlarda yardım isteme becerisini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, zor bir matematik sorusu ile karşılaştığında veya okul bahçesinde oyun oynarken düşüp yaralandığında öğretmeninden veyabir arkadaşından yardım isteyebilir. Öğretmenler, farklı durumlarda ve konularla ilgili olarak öğrencilerin kendi ihtiyaçları doğrultusunda yardım talep etme davranışlarını gözlemleyebilir.

5. İlişkilerde yaşadığı sorunları çözmek için çabalar. Bu gösterge, öğrencinin sosyal ilişkilerinde karşılaştığı problemleri çözmeye yönelik girişimlerde bulunabilmesini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, bir arkadaşıyla yaşadığı anlaşmazlığı barışçıl bir şekilde çözmek için onunla konuşabilir veya öğretmenden ara buluculuk yapmasını isteyebilir. Öğretmenler, öğrencinin arkadaşlarıyla yaşadığı sorunları konuşarak çözme girişimlerini, uzlaşmaya varma çabalarını ve çatışmaları çözmek için gösterdiği sabrı gözlemleyebilir.

Karar Verme Becerisi ve Esneklik Becerisi

Karar verme ve esneklik becerisi, öğrencinin sosyal ve duygusal durumlarda etik çerçevede ve bilinçli bir şekilde hareket ederek, hem kendisi hem de çevresi için olumlu sonuçlar doğuracak kararlar almasını gerektiren önemli bir beceridir. Bu beceri, öğrencinin yeni şeyler denemekten hoşlanmasını, karşılaştığı sorunları çözmek için sorumluluk almasını, değişen koşullara kolayca uyum sağlayabilmesini, adil olmaya duyarlılık göstermesini ve başkalarına zarar veren davranışlardan kaçınmasını içerir. Sorumlu karar verme becerisi, öğrencinin günlük yaşamında ve öğrenme sürecinde daha bilinçli, duyarlı ve sorumlu bir birey olmasına katkı sağlar.

Göstergelerin Açıklamaları ve Örneklendirmeleri

1. Yeni şeyler denemeyi sever. Bu gösterge, öğrencinin öğrenme süreçlerinde veya günlük yaşamda yeni deneyimlere açık olmasını ve farklı şeyleri denemekten keyif almasını ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, daha önce denemediği bir etkinliğe çekinmeden katılabilir, ilk kez deneyeceği bir müzik aletini çalmayı öğrenmek için gönüllü olabilir ve bunu denemekten keyif alabilir ya da yeni bir oyun öğrenmeye istekli olabilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içi etkinliklerde farklı rolleri üstlenme, yeni konulara ilgi gösterme ve çeşitli etkinliklere katılma istekliliğini gözlemleyebilir.
2. Okul ortamında karşılaştığı problemleri çözmek için sorumluluk alır. Bu gösterge, öğrencinin okulda veya sınıfta karşılaştığı sosyal, duygusal veya akademik sorunlara çözüm bulma konusunda inisiyatif almasını ve sorumluluk üstlenmesini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, sınıf arkadaşları arasında çıkan bir anlaşmazlıkta uzlaştırıcı rol üstlenebilir ya da sınıfın düzenini sağlamak için gönüllü olarak görev alabilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içindeki sorunları fark etmesini, çözüm yolları önermesini ve gerektiğinde sorumluluk alarak problemi çözmeye çalışmasını gözlemleyebilir.
3. Farklı durumlara kolayca uyum sağlayabilir. Bu gösterge, öğrencinin değişen durumlara ve yeni koşullara çabuk adapte olabilmesini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, sınıfta oturma düzeninin değişmesi gibi bir duruma hızla uyum sağlayabilir veya grup çalışması sırasında bir arkadaşının hasta olması nedeniyle görevin ona devredilmesi durumunda, hızlıca yeni görevi üstlenip grubun çalışmalarına devam etmesine katkıda bulunur. Bu esnek yaklaşımı, öğrencinin değişen duruma kolayca uyum sağlayarak sorumluluk alabilmesi anlamına gelir. Öğretmenler, öğrencinin bu tür durumlara karşı gösterdiği esnekliği ve uyum sağlama yeteneğini gözlemleyebilir.
4. Sınıf içi uygulamalarda adil olmaya duyarlıdır. Bu gösterge, öğrencinin sınıf içinde adaletin sağlanmasına önem vermesi ve bu konuda duyarlı davranmasını ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, grup çalışmalarında herkesin eşit görev almasını sağlamaya çalışabilir veya bir oyun sırasında kuralların eşit şekilde uygulanmasını isteyebilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içinde adil olmayan bir durumla karşılaştığında buna tepki göstermesini ve adaletin sağlanması için girişimlerde bulunmasını gözlemleyebilir.
5. Başkalarına zarar veren davranışlardan uzak durur. Bu gösterge, öğrencinin başkalarına fiziksel veya duygusal zarar verebilecek davranışlardan kaçınmasını ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, sınıfta arkadaşlarına kaba davranmaktan veya sözlü olarak onları incitmekten kaçınabilir. Başka bir öğrenci, tartışma sırasında arkadaşlarına sesini yükseltmek yerine sakin bir şekilde konuşmayı tercih edebilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içinde veya okulda başkalarına zarar verici davranışlardan kaçındığını ve daha olumlu iletişim yolları tercih ettiğini gözlemleyebilir.

Sosyal Farkındalık Becerisi

Sosyal farkındalık becerisi, öğrencinin çevresindeki bireylere ve doğaya karşı sorumlu, saygılı ve duyarlı bir şekilde davranmasını gerektiren önemli bir beceridir. Bu beceri, öğrencinin başkalarına yardım etme isteğini, farklılıklara saygı göstermeyi, çevresini koruma bilincini, okul ve sınıf ortamını temiz tutma çabasını ve okul araç gereçlerini özenle kullanma davranışlarını içerir. Sosyal farkındalık, öğrencilerin içinde bulundukları topluma katkıda bulunma ve çevresel sorumluluklarını yerine getirme kapasitelerini geliştirir.

Göstergelerin Açıklamaları ve Örneklendirmeleri

1. Başkalarına yardım eder. Bu gösterge, öğrencinin sınıf arkadaşlarına, öğretmenlerine veya ihtiyacı olan diğer kişilere yardım etme isteğini ve becerisini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, bir arkadaşının ya da öğretmeninin bir eşyasını taşımasına yardımcı olabilir ya da okulda zorlanan bir arkadaşına derslerinde destek olabilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf ya da okul içindeki yardımlaşma davranışlarını ve ihtiyaç duyan kişilere destek sunma çabalarını gözlemleyebilir.
2. Bireysel farklılıklara (bedensel özellikler, düşünce, engellilik vb.) saygı duyar. Bu gösterge, öğrencinin diğer bireylerin fiziksel özelliklerine, düşüncelerine veya engellilik durumlarına saygı göstermesini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, sınıf arkadaşlarının farklı düşüncelerine saygı duyabilir ya da engelli bir arkadaşına destek olmak için ona uygun şekilde davranabilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf ya da okul içinde farklılıklara saygı gösteren, kimseyi dışlamayan ve herkesin katılımını teşvik eden davranışlarını gözlemleyebilir.
3. Doğayı korumaya özen gösterir. Bu gösterge, öğrencinin doğayı ve çevresindeki hayvanları koruma bilincine sahip olmasını ve bu bilinçle hareket etmesini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, okul bahçesindeki çiçekleri koparmaktan kaçınabilir ya da sınıfta/okulda geri dönüşüm kutusunu kullanarak atıkları doğru şekilde ayrıştırabilir. Öğretmenler, öğrencinin doğaya karşı duyarlı davranışlarını, hayvanlara şefkatle yaklaşmasını ve çevresel sorumluluklarını yerine getirme çabalarını gözlemleyebilir.
4. Okulunu ve sınıfını temiz tutar. Bu gösterge, öğrencinin sınıf ve okul ortamını temiz tutmaya özen göstermesini ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, sınıf içinde yere çöp atmaktan kaçınabilir ve sınıf arkadaşlarını da temizliğe özen göstermeleri konusunda teşvik edebilir. Öğretmenler, öğrencinin ders sonunda sınıfını toplama, yere düşen çöpü alıp çöpe atma ve temiz bir öğrenme ortamı oluşturma çabalarını gözlemleyebilir.
5. Okulun araç gereçlerini (etkileşimli tahta, sıra, masa, musluklar, çöp kutusu vb.) kullanırken özenlidir. Bu gösterge, öğrencinin okulda kullanılan araç ve gereçleri dikkatli ve özenli bir şekilde kullanmasını ifade eder. Örneğin, bir öğrenci, etkileşimli tahtayı kullanırken dikkatli olabilir, muslukları açık bırakmaktan kaçınabilir ya da çöp kutusunu doğru şekilde kullanabilir. Öğretmenler, öğrencinin sınıf içindeki materyallere özen göstermesini, eşyaları ve ekipmanları düzenli ve dikkatli kullanmasını gözlemleyebilir.

Eğitim içeriklerimizden daha fazla haberdar olmak için eğitim sayfamızı ziyaret ediniz.